Fasya araştırmalarına göre doğru egzersizle evet. Fibröz bağ dokumuz çoğunluğu sudan oluşan canlı ve bedenin tümünü saran en büyük organımız. Bağ dokunun interaktif örüntüsüne “fasya matriksi” deniyor. Ne kadar su içsek de, fasya, ancak matriksine suyu aktaracak hareket formlarını bedenden aldığı zaman, fasyanın hidratasyonu gerçekleşir. Fibröz bağ dokumuz suyu akıl almayacak pek çok farklı şekilde kullanır ve dönüştürür. Dokular böyle yenilenir, kireçlenme azalır, dokular arası enflamasyon böyle kontrol altında tutulur ve cildiniz parlak olur.
Bağ dokumuz daha fazla su ile buluştuğunda kendimizi canlı hissederiz. Fasya hücrelerimizin üzerinde yer alan reseptörlerin her biri farklı hareket formlarına ihtiyaç duyar. Tüm bu kapsam ile egzersiz yapınca fasyanın akıllı örüntüsü yani matriks, güçlü, esnek ve genç kalır.
Fasya egzersizlerinden biri yin yogadır. Tao ve yoga yaklaşımı senteziyle bildiğimiz bu alana bugün fasya gözlüklerinden bakalım.
Journal of Bodywork & Movement Therapies dergisinde 2011 yılında pasif esneme üzerine bir araştırma yayınlandı. Araştırmada pasif esnemenin uyguladığı gerilim (tension) ve fasya matriksi hidratasyon oranı incelendi. Sonuçlar yin yoga yapmanın yani bir yolunu ortaya koyuyor.
Araştırmada 15 dakikalık bir pasif esneme, ardından yarım saatlik bir ara ve tekrar aynı poza giriş şeklinde bir sekans uygulanıyor. Bulgulara göre aradaki dinlenme süresinin oran ve uzunluğu sayesinde ikinci esnemeye başlarken vücut neredeyse ilk esnemenin bir buçuk katı gerilimi kaldırabiliyor ve fasya örüntüsü sıkılaşıyor.
Peki hidratasyon bunun neresinde?
Biliniyor ki pasif esneme esnasında dokulardan su çıkışı olur. Yani yin yoga dersinlerinde bazen duyduğumuz “yeniye yer açmak için bırakmak” gerçektir. 🙂
Bıraktıktan sonra devam etmeden önce dinlenebilirseniz dokularınıza başlangıç miktarından çok daha fazla suyun hücum etmesiyle “yenilenmiş” olursunuz. Bu dinlenmenin ardından asanayı ikinci kez yaptığınızda ise yalnızca yenilenmez, duyusal dayanağınızı artırırsınız. Yani fasya matriksinizdeki hidratasyon miktarı artarken matriks sıkılaşır.
Araştırmayı bir konferansta kendisinden dinlediğim Robert Schleip, fasya araştırmaları yaptığı ekibiyle bu araştırmayı test etmeye karar verdiğini anlattı. Sonuçlar bedendeki fasya bilgisini manevi bir alana taşımaya hizmet edebilecek nitelikte. Araştırmayı tekrarlarken Schleip, bir şeyi değiştirmeye karar veriyor. Aynı pozu iki kez tekrarlar ve araya dinlenme aralığı da bırakırken, bu kez ilk pozun gerçekleşmesinin ardından bazı fibroblastları öldürüyor.
Araştırmayı değiştirmeden fibroblastları öldürmek için özel bir zehir kullanıyor. Normal şartlarda, gündelik hayatta işler arasında dinlenme aralığını ihtiyaçtan fazla tuttuğumuzda da fibroblastlar yani fasya hücreleri ölür. Dinlenme fazı bittiğinde ve aynı asana tekrar pratik edildiğinde grubu şok eden bir sonuç ortaya çıkıyor. Hiçbir şey değişmiyor. Esneklik artıyor, hidratasyon artıyor, üstelik sayı olarak değerler neredeyse aynı kalıyor. Yani fasyanın, ya da fasyadaki suyun bir hafızası var ve toprak beden ile yapılan doğru egzersiz ile suyun hafızası tazeleniyor.
Seve seve pratik yapmak için bir sebep daha 🙂
Mayıs 2021
Burcu Tuncel
Kaynaklar:
Strain hardening of fascia: Static stretching of dense fibrous connective tissues can induce a temporary stiffness increase accompanied by enhanced matrix hydration, Journal of Bodywork & Movement Therapies, 2011, xx, 1-7
Robert Schleip’ın sunumu, Matrix Hydration: New Inspiration from Fascia Science for Bodywork Practitioners with Robert Schleip, World Massage Conference